• Bylica – ziele ognia i strażniczka nocy świętojańskiej
  W tradycji ludowej bylica była jednym z najważniejszych ziół nocy świętojańskiej (23/24 czerwca) – palono ją w ogniskach, noszono przy sobie, wiązano w wianki i zawieszano nad drzwiami domostw. Wierzono, że chroni przed złymi mocami, urokami, chorobami i „czymś z drogi”.
• Ziele sierpniowego błogosławieństwa
  Wiązana razem z dziurawcem, piołunem i krwawnikiem – była święcona i przechowywana w chacie przez cały rok. Miała chronić ludzi, zwierzęta i dobytek.
• Ziele wędrowca i pielgrzyma
  Bylica była noszona przez wędrowców w butach lub przy pasie – miała chronić przed zmęczeniem, bólem nóg i ukąszeniami węży.
• Słowiańskie i celtyckie rytuały oczyszczające, czyli między magią a uzdrowieniem
  Używana do okadzania pomieszczeń, bydła i ludzi – jako alternatywa dla szałwii białej w obszarze kultury europejskiej.
• Ziele Artemidy – opiekunki kobiet i dzikiej przyrody
  Artemida była opiekunką kobiet i natury – stąd wiele „kobiecego” zastosowania przypisywanego bylicy.
• Ziele piwowarów sprzed chmielowej ery
  W średniowiecznej Europie bylicę dodawano do piwa jako składnik aromatyzujący i konserwujący – zanim zaczęto stosować chmiel.

BYLICA POSPOLITA – Artemisia vulgaris

• ziele bylicy pospolitej – Artemisiae vulgaris herba

• zbioru dokonuje się w okresie pełnego kwitnienia – lipiec – sierpień (VII – VIII)
  • pozyskuje się górne, ulistnione części pędów z rozwijającymi się koszyczkami kwiatowymi, zanim przekwitną lub zawiążą owoce

• surowiec najlepiej suszyć w temperaturze pokojowej, w cienistych i przewiewnych miejscach, z dala od bezpośredniego światła słonecznego
• suszarkach ziele suszy się w temperaturze do 40 °C

• olejek eteryczny – najwięcej w kwiatach i młodych liściach
• seskwiterpeny laktonowe
• flawonoidy
• kwasy fenolowe
• garbniki
• fitosterole
• kumaryny i ich pochodne

• żółciopędne i żółciotwórcze
• wiatropędne
• rozkurczowe
• przeciwzapalne
• przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze
• tonizujące i ogólnie wzmacniające
• przeciwutleniające
• neuroaktywne
• łagodnie uspokajające
• regulujące cykl miesiączkowy

wewnętrzne:

• układ pokarmowy
  • osłabiony apetyt, zaburzenia trawienia, niestrawność
  • wzdęcia, skurcze jelit, kolki – działa rozkurczowo i wiatropędnie
  • niedostateczne wydzielanie żółci
  • osłabiona wątroba – wspomaga pracy wątroby i łagodzi uczucia pełności

• układ rozrodczy kobiet
  • nieregularne i bardzo skąpe miesiączki – stymuluje krwawienie miesiączkowe
  • bolesne skurcze menstruacyjne – działa lekko rozkurczowo

• układ nerwowy
  napary z bylicy mają lekkie działanie uspokajające – tradycyjnie stosowane
  • napięcie nerwowowe
  • nadmierne pobudzenie
  • trudności z zasypianiem

zewnętrzne:

• stany zapalne skóry (rany, owrzodzenia, czyraki i podrażnienia skórne – (działanie przeciwzapalne, antyseptyczne, ściągające) – w okładach i przemywaniach
• bóle mięśni, nerwobóle, dolegliwości reumatyczne – w kąpielach leczniczych (kąpiele z odwarem z ziela działają rozluźniająco i rozgrzewająco)
• nieświeży oddech w wyniku stanu zapalnego dziąseł i / lub gardła (działanie antyseptyczne, łagodzące) – płukanki do jamy ustnej i gardła

Sytuacje wymagające ostrożności:

• alergia na bylicę lub inne astrowate (np. rumianek, ambrozja) – możliwe reakcje krzyżowe
• ciąża i karmienie piersią – przeciwwskazane ze względu na działanie pobudzające macicę i brak danych o bezpieczeństwie
• dzieci i osoby starsze – unikać stosowania doustnego bez nadzoru
• nie stosować długotrwale – ryzyko podrażnień i objawów neurologicznych (np. tujon)
• choroby neurologiczne (np. padaczka) – bylica może działać pobudzająco na OUN
• leki psychotropowe i uspokajające – możliwe interakcje
• zastosowanie zewnętrzne – ryzyko uczuleń, warto wykonać próbę skórną

1. Napar z ziela bylicy

Składniki:

• 1 łyżka suszonego ziela bylicy
• 250 ml wrzątku

Przepis:
Ziele zalać wrzątkiem, przykryć i parzyć przez 10 – 15 minut. Odcedzić. 

Dawkowanie:
Pić 1/2 szklanki 1 – 2 razy dziennie, najlepiej przed posiłkiem.

Działanie i zastosowanie:
Pobudza trawienie, działa rozkurczowo, wiatropędnie, żółciopędnie; wspomaga miesiączkowanie i łagodzi bóle menstruacyjne.

---

2. Odwar z ziela bylicy

Składniki:

• 1 łyżka suszonego ziela
• 250 ml zimnej wody

Przepis:
Ziele zalać wodą, doprowadzić do wrzenia i gotować pod przykryciem 5 – 7 minut. Odstawić na 10 minut, przecedzić.

Dawkowanie:
Stosować doustnie (1/3 szklanki 2 razy dziennie) lub zewnętrznie do przemywań i kąpieli.

Działanie i zastosowanie:
Działa przeciwzapalnie i rozgrzewająco, pomocny przy nerwobólach, reumatyzmie i stanach zapalnych skóry.

---

3. Nalewka z bylicy

Składniki:

• 100 g suszonego ziela
• 500 ml alkoholu 40 – 60%

Przepis:
Ziele zalać alkoholem, odstawić na 14 dni w ciemne miejsce, codziennie wstrząsać. Po tym czasie przefiltrować i przelać do butelki z ciemnego szkła.

Dawkowanie:
10 – 20 kropli 1 – 3 razy dziennie, rozcieńczyć w niewielkiej ilości wody.

Działanie i zastosowanie:
Stymuluje trawienie, poprawia apetyt, działa tonizująco, wspiera w zaburzeniach cyklu miesiączkowego.

---

4. Wino z bylicy

Składniki:

• 30 g suszonego ziela
• 750 ml wytrawnego białego wina

Przepis:
Ziele zalać winem, odstawić na 5 – 7 dni w ciemne miejsce, następnie przefiltrować i przechowywać w chłodzie.

Dawkowanie:
1 kieliszek (30 – 50 ml) 1 raz dziennie przed obiadem.

Działanie i zastosowanie:
Wzmacnia trawienie, łagodzi wzdęcia i kolki, działa rozgrzewająco i poprawia krążenie.

---