ATLAS ROŚLIN – wg RODZIN

• miejsca występowania:
  • pola uprawne, ugory, miedze, nasypy kolejowe, przydroża, przychacia, torowiska, szczeliny murów, ogrody (jako chwast ogrodowy)
• preferencje siedliskowe:
  • stanowiska nasłonecznione i gleby bogate w azot. nie znosi terenów podmokłych
• typ siedliska:
  • roślina ruderalna (miejsca przekształcone przez człowieka) i segetalna (chwast pól uprawnych)

• lasy liściaste, zarośla zwłaszcza nadrzeczne
• roślina cieniolubna –  lubi gleby żyzne, próchnicze i przewiewne
• nie toleruje suszy i stanowisk nasłonecznionych

 Sanguisorba officinalis L.

• wilgotne i świeże łąki
• torfowiska niskie,brzegi rowów i rzek, podmokłe doliny; dobrze znosi okresowe zalewy, ale źle znosi przesuszenie
• zarośla nadrzeczne,skraje mokrych lasów liściastych
• czasem spotykany namokrych pastwiskach i nieużytkach, głównie na terenach niezmeliorowanych
• lubi gleby:
  • wilgotne do mokrych, o wysokim poziomie wód gruntowych
  • żyzne, próchniczne, często o odczynie lekko kwaśnym do obojętnego
• stanowisko:
  • półcieniste do słonecznych – nie toleruje silnego zacienienia
  • najlepiej rośnie naotwartych przestrzeniach łąkowych z osłoną od wiatru (np. w dolinach rzecznych)

Chrysosplenium alternifolium L.

• wilgotne lasy liściaste i mieszane (głównie łęgi, grądy wilgotne)
• źródliska, brzegi strumieni, rowy leśne, zacienione brzegi potoków górskich
• zacienione i półcieniste miejsca w lasach, często pod okapem drzew
• czasem występuje też na torfowiskach przejściowych lub źródliskowych, ale nie jest typową rośliną torfowisk wysokich
• lubi gleby wilgotne do mokrych oraz zasobne w próchnicę i stale nawilgocone
• roślina cieniolubna lub umiarkowanie cieniolubna – dobrze rośnie w miejscach o rozproszonym świetle, ale znosi też całkowite zacienienie

Hedera helix L.

• wilgotne i cieniste lasy liściaste– szczególnie grądowe, dąbrowy, buczyny i łęgi jesionowe, gdzie tworzy płożące lub wspinające się pędy w runie leśnym i na pniach drzew
• żyzne lasy parkowe i śródparkowe– rośnie u podstaw drzew, tworzy zwarty kobierzec lub wspina się po pniach
• zacienione zarośla ruderalne, miejskie zakrzaczenia, skraje murów, ruiny, parki i cmentarze– doskonale przystosowany do warunków miejskich
• skraje lasów i cieniste przydroża, szczególnie w miejscach o ograniczonym dostępie światła, ale stale wilgotnych
• ściany budynków, mury oporowe, stare ogrodzenia, kamienne ogrodzenia i płoty– dzięki korzeniom czepnym zasiedla pionowe powierzchnie nie tylko w naturze, ale i w krajobrazie kulturowym
• lubi gleby:
  • próchniczne, wilgotne, dobrze przepuszczalne, zasobne w składniki pokarmowe, szczególnie azotowe, o odczynie obojętnym do lekko zasadowego (pH 6,5 – 7,5)
• preferuje stanowiska cieniste do półcienistych– znosi głęboki cień, ale najbujniej rozwija się przy rozproszonym świetle, zwłaszcza na brzegach lasów lub przy podporach

Nepeta cataria

• preferuje stanowiska słoneczne, suche lub umiarkowanie wilgotne
• lubi gleby przepuszczalne i bogate w wapń
• w uprawach ogrodowych zaleca się stanowiska osłonięte i ciepłe

Galega officinalis L.

• mokre lasy, wilgotne zarośla, brzegi wód
• najlepiej rośnie na glebach żyznych, umiarkowanie wilgotnych, dobrze przepuszczalnych, chociaż dobrze znosi także gleby gliniaste, ilaste i próchniczne
• preferuje stanowiska nasłonecznione lub lekko ocienione  i półsłoneczne

Alliaria petiolata M.Bieb.   /  Alliaria officinalis Andrz.

• lasy liściaste, zarośla, tereny ruderalne
• preferuje stanowiska cieniste lub półcieniste

Archangelica officinalis L.

• preferuje wilgotne łąki na terenach górskich i podgórskich
• spotykany w zaroślach i nad brzegami potoków
• najlepiej rośnie na stanowiskach słonecznych lub w półcieniu
• wymaga gleb żyznych, próchniczych i przepuszczalnych: czarnoziemy, lessy, mady

Artemisia vulgaris L.

• zarośla ruderalne, przydroża, ugory i nieużytki – bylica pospolita jest gatunkiem typowo ruderalnym, powszechnie zasiedlającym miejsca przekształcone przez człowieka, o dużej dostępności światła i zaburzonej strukturze gleby (np. po budowie, orce, zryciu).
• skraje pól, ogrodów i rowów melioracyjnych – bardzo często spotykana wzdłuż granic działek, ogrodzeń, przy murach i fundamentach, gdzie gleba jest próchniczna, rozluźniona i zasobna w azot.
• często towarzyszy takim roślinom jak pokrzywa zwyczajna, łopian czy szczaw tępolistny
• nasypy kolejowe, torowiska, pobocza dróg, tereny kolejowe i przemysłowe – wykazuje dużą odporność na zasolenie, zanieczyszczenia i antropopresję.
• skraje lasów liściastych i zarośli nadrzecznych
• wysypiska, miejsca po rozbiórkach, ruiny
• lubi gleby:
  • próchniczne lub gliniasto-próchniczne, bogate w azot i fosfor
• preferuje stanowiska:
  • nasłonecznione lub półcieniste, ale pełne słońce zdecydowanie sprzyja intensywnemu wzrostowi i kwitnieniu

Asarum europeum L.

• skraje dolin, zaciszne stoki i tarasy rzeczne z dostępem do stałej wilgotności
• lubi gleby:
  • świeże do wilgotnych, głębokie, próchniczne, najlepiej brunatne, czarnoziemne lub rędzinowe, o odczynie obojętnym lub zasadowym
• preferuje stanowisko:
  • cieniste do półcienistych, ze światłem rozproszonym, bez długotrwałego nasłonecznienia,
  • najlepiej rozwija się na stanowiskach osłoniętych – pod okapem drzew liściastych (grab, buk, dąb, klon, jesion, lipa), wśród gęstych zarośli lub w podszycie leśnym
  • często występuje w towarzystwie marzanki wonnej, przylaszczki pospolitej, zawilca gajowego, kokoryczy, perłówki jednokwiatowej oraz innych roślin cienistych runa

Ballota nigra L.

• zarośla ruderalne i nadrzeczne,
• miejsca silnie przekształcone przez człowieka – często rośnie w pobliżu zabudowań np.: przy murach, płotach, kompostownikach
• często pojawia się w towarzystwie pokrzywy zwyczajnej, łopianów, szczawiu, jasnot i bylic
• lubi gleby:
  • świeże, wilgotne, głębokie, dobrze przewietrzone
• preferuje stanowisko:
  • słoneczne lub półcieniste, ale nie głęboko zacienione,
  • najlepiej rozwija się na stanowiskach osłoniętych, np. wśród innych roślin lub przy murach

Betonica officinalis L.

• świetliste lasy, zarośla, miedze, uprawy i łąki
• lubi gleby suche do lekko wilgotnych

Calendula officinalis (L.)

• roślina ogrodowa, czasem dziczejąca

Centaurea cyanus L. / Cyanus segetum Hill

• jest pospolitym chwastem na polach uprawnych, gdzie rozsiewany jest razem ze zbożami
• spotkać go można także na nieużytkach, przydrożach i ugorach

Galium odorata L.

Geranium robertianum L.

• występuje w wilgotnych lasach, zaroślach, na obrzeżach dróg i murów
• roślina cieniolubna
• w Polsce bardzo pospolita

Glechoma hederacea L.

• rośnie w zaroślach, na przydrożach, przychaciach, łąkach, miedzach, obrzeżach pól i lasów, a także na wilgotnych brzegach rzek, jezior i bagien; często występuje również w lasach liściastych
• w uprawach rolnych, a zwłaszcza w ogrodach, jest pospolitym chwastem.
• preferuje gleby zasobne w składniki mineralne, szczególnie bogate w azot
• na terenie całej Polski występuje dość pospolicie.

Grindelia robusta Nutt.

• preferuje miejsca nasłonecznione i wilgotne gleby (choć całkiem dobrze radzi sobie w warunkach suszy)
• największe uprawy tej rośliny znajdują się w Kalifornii, gdzie występuje naturalnie na suchych, piaszczystych i trawiastych terenach

Humulus lupulus L.

• nadrzeczne zarośla (łozowiska, łęgowe lasy olszowo – wierzbowe i jesionowo – topolowe)
• wilgotne lasy liściaste (łęgowe i grądowe) – szczególnie na obrzeżach lasów, w miejscach z dostępem do światła
• zarośla ruderalne i nadrzeczne zakrzewienia (w tym zarośla pokrzywowe, łopianowe, chętnie pojawia się przy ciekach wodnych i rowach;
• przydroża, stare ogrodzenia, podmurówki, skraje pól i ogrodów – tam, gdzie gleba jest wilgotna i zasobna w azot, a roślina może znaleźć podporę do wspinania
• preferuje gleby świeże do wilgotnych, głębokie, próchniczne, bogate w azot i składniki mineralne
• stanowisko nasłonecznione lub lekko zacienione

Lamium album L.

• zarośla ruderalne i nadrzeczne zakrzewienia – roślina pospolicie występuje w siedliskach ruderalnych, szczególnie w sąsiedztwie zabudowań wiejskich, przy płotach, na obrzeżach ogrodów, ścieżek i nieużytków
  tworzy zwarte łany w towarzystwiepokrzywy zwyczajnej (Urtica dioica), łopianu, rzepichy, szczawiu, siewek bzu czarnego i innych roślin azotolubnych.
• przy rowach, drogach i ciekach wodnych, gdzie gleba jest wilgotna,
• na skrajach wilgotnych lasów liściastych, w miejscach z dostępem do światła, pobocza dróg i przydroża
• przy ogrodzeniach – na obrzeżach wsi, ogrodów i nieużytków
• lubi gleby:
  • wilgotne, żyzne i próchnicze – szczególnie tam, gdzie jest dużoazotu (dobrze czuje się w tpowarzystwie innych roślin azotolubnych, np.: pokrzywy zwyczajnej,  łopianu, rzepichy, szczawiu, siewek bzu czarnego i innych roślin azotolubnych
  • nie znosi suszy – potrzebuje świeżej lub lekko wilgotnej gleby, ale nie zalanej wodą
• preferuje stanowisko lekko półcieniste lecz oświetlone i nasłonecznione – w pełnym cieniu kwitnie słabo, a na pełnym słońcu może więdnąć

Lathraea squamaria L.

• skraje dolin, zaciszne stoki i tarasy rzeczne, źródliska, wilgotne zbocza i lasy łęgowe, z dostępem do stałej wilgotności
• często rośnie w pobliżu korzeni leszczyny, olchy, grabu, dębu i lipy – są to jego główni żywiciele
• lubi gleby:
  • świeże do wilgotnych, głębokie, dobrze napowietrzone i bogate w próchnicę
• preferuje stanowisko:
  • cieniste do półcienistych zrozproszonym światłem, bez długotrwałego nasłonecznienia
  • najlepiej rozwija siępod okapem drzew liściastych (grab, buk, dąb, klon, jesion, lipa),
  • unika silnie nasłonecznionych i przesychających miejsc

Origanum vulgare L.

• zasiedla przede wszystkim ciepłe, suche i dobrze nasłonecznione siedliska, takie jak murawy kserotermiczne, skraje i polany lasów liściastych, zarośla, przydroża, miedze, nasypy i słoneczne zbocza
• występuje chętnie na glebach wapiennych, piaszczysto – gliniastych, umiarkowanie suchych, często w miejscach ruderalnych i półnaturalnych

Pimpinella anisum L.

w Polsce biedrzeniec anyż nie występuje w stanie dzikim – jest to gatunek uprawny, pochodzący z z rejonu wschodniego basenu Morza Śródziemnego i Azji Zachodniej

• roślina zaliczana jest do gatunków ciepłolubnych:
  • najlepiej rośnie w warunkach długiego, ciepłego lata
  • w klimacie Polski uprawa jest możliwa głównie w cieplejszych rejonach kraju (np. pas południowy)
• preferuje stanowiska słoneczne i osłonięte od wiatru
• lubi gleby: żyzne, próchniczne, lekkie i przepuszczalne, o odczynie lekko zasadowym do obojętnego (pH 6,5–7,5)

Plantago lanceolata L.

• pastwiska, polany, przydroża, ugory, łąki, trawniki, nieużytki
• gatunek charakterystyczny dla zbiorowisk łąkowych

Solidago virgaurea L.

• słoneczne zarośla nadrzeczne, nasypy i zbocza dolin rzecznych
• wilgotne łąki, torfowiska przejściowe i półnaturalne zbiorowiska trawiaste – zwłaszcza w miejscach zakłóconych działalnością człowieka
• skraje lasów liściastych, zwłaszcza łęgowych i grądowych, z dobrym dostępem światła, ale również prześwietlone polany leśne
• zbiorowiska ruderalne, nieużytki, przydroża, rowy melioracyjne, obrzeża pól i ogrodów
• lubi gleby:
  • gleby świeże do wilgotnych, umiarkowanie próchniczne, głębokie, zasobne w azot i składniki mineralne
  • dobrze rośnie na glebach gliniasto-piaszczystych, nie toleruje jednak stagnującej wody ani całkowitego zacienienia
• preferuje stanowiska słoneczne lub półcieniste
  • najlepsze warunki wzrostu występują na terenach dobrze nasłonecznionych

Tanacetum vulgare L.

• przydroża, nieużytki, nasypy kolejowe, śmietniska, pobocza pól
• obrzeża upraw rolnych, miedze, pastwiska
• siedliska nadrzeczne i wilgotne – brzegi cieków, rowy melioracyjne, doliny rzeczne.
• zaroślach i świetliste zadrzewienia, np.: brzegi lasów, zręby, przychacia
• lubi gleby:
  • umiarkowanie wilgotne do suchych, żyzne, często o wysokiej zawartości azotu
• preferuje stanowiska nasłonecznione lub nieznacznie zacienione
  • unika głębokiego cienia

Tussilago farfara L.

• występuje na:
  • przydrożach, gruzowiskach, nasypach
  • skarpach, torowiskach, porębach
  • brzegach wód i wilgotnych zaroślach
• preferuje:
  • gleby wilgotne, gliniaste, wapienne, czasem kamieniste
  • stanowiska słoneczne
• w polsce: bardzo pospolity

Vaccinium myrtillus L.

Vaccinium vitis idaea L.

• bory sosnowe (bory suche, świeże i mieszane, wrzosowiska i borówczyska– siedliska o kwaśnym odczynie gleby, często z dominacją sosny zwyczajnej i z udziałem roślin wrzosowatych
• bory iglaste i ich obrzeża– szczególnie tam, gdzie dostępne jest rozproszone światło
• lubi gleby:
  • bardzo kwaśne (pH 3,5 – 5,5), często o niskiej zawartości próchnicy, ale dobrze przepuszczalne
  • preferuje podłoża suche do umiarkowanie wilgotnych, ale z dobrą retencją – roślina dobrze przystosowana do suszy glebowej (dzięki liściom skórzastym i mikoryzie)
• preferuje stanowiska słoneczne, ale toleruje lekkie zacienienie (np. w borach sosnowych o luźnym drzewostanie

Vinca minor L.

Viola odorata L.

• suche zarośla, widne lasy liściaste i ich skraje, polany, trawniki
• lubi gleby żyzne, próchnicze, umiarkowanie wilgotne i lekkie
• preferuje stanowiska cieniste i półcieniste

Hypericum perforatum L.

• słoneczne, suche łąki i pastwiska
• przydroża, pobocza polnych dróg i ścieżek, nasypy kolejowe i wały, miedze, ugory, pastwiska, obrzeża pól, skraje łąk i terenów uprawnych
• lubi gleby:
  • suche do umiarkowanie wilgotnej, przepuszczalne, o odczynie zasadowym do obojętnego
• preferuje stanowisko wybitnie nasłonecznione (nie toleruje silnego zacienienia)

Verbascum thapsiforme  lub syn. Verbascum densiflorum

słoneczne wzgórza, tereny ruderalne, przydroża, zręby leśne, skały, żwirowiska
lubi gleby piaszczyste i kamieniste
roślina światłolubna, nie znosi zacienienia